Przelew na błędne konto, pomyłka w przelewie – jak odzyskać pieniądze?

Pomyłki zdarzają się każdemu. Mniejsze, bądź bardziej doniosłe w skutkach. Każdemu może zdarzyć się również pomyłkowy przelew na błędne konto bankowe. Jako osoba, która nie najbardziej się lubi z cyferkami, zawsze bardzo ostrożnie wpisuję wszelkie numery, dłuższe ciągi cyfr. Szczególnie ostrożna jestem przy wykonywaniu przelewów. Zawsze trochę boję się, że przez pomyłkę, wyślę pieniądze na złe konto. Do niedawna odzyskanie pieniędzy w przypadku przelania ich omyłkowo do złego adresata było skomplikowane. Teraz jest trochę prościej. Jak odzyskać pieniądze  takiej sytuacji?

Przelew na błędne konto a bezpodstawne wzbogacenie

Oczywiście pieniądze omyłkowo przelane na złe konto, nie należą się odbiorcy. Otrzymał je bez żadnego tytułu prawnego. Przed takimi sytuacjami, od zawsze chroniły nas, chociażby przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu.

„Kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.” Art. 405 Kodeksu Cywilnego

Teoretycznie więc bez problemu można było taką osobę pozwać o zwrot pomyłkowo przelanych pieniędzy. To co w teorii jest oczywiste, w praktyce już nie musi. Jeżeli bowiem przelewu dokonaliśmy na numer zupełnie nieznanej nam osoby, to w problematyczne okazywało się uzyskanie jej danych. Danych chronionych przez tajemnicę bankową.

Jeżeli chcesz poczytać więcej o bezpodstawnym wzbogaceniu, daj mi o tym znać w komentarzu!

Ustawa o usługach płatniczych

Z pomocą przyszła nowelizacja ustawy o usługach płatniczych, która weszła w życie w sierpniu 2018 roku. Wprowadziła ona regulacje, która pomaga odzyskać pieniądze, w przypadku pomyłkowego przelewu.

Przy wykonywaniu przelewu bankowego istotnym elementem jest numer konta bankowego odbiorcy (unikalny identyfikator). Bank nie ponosi odpowiedzialności za niewłaściwe wykonanie przelewu, jeżeli pieniądze zostały przelane na wskazany przez nas numer konta. Nawet, jeżeli nie zgadzają się inne, wpisywane nie zawsze obowiązkowo, dane odbiorcy (takie jak adres, siedziba).

Wspomniana nowelizacja ustawy nakłada jednak na bank, i innych dostawców usług płatniczych obowiązek podjęcia działań w celu odzyskania kwoty przelanej z użyciem nieprawidłowego numeru konta.

O tym, jakie to są działania przeczytasz za chwilę. Teraz jeszcze jedna istotna kwestia. Przepisy dają możliwość zastrzeżenia w umowie, że za odzyskanie tego typu środków może być pobierana opłata.  Opłata ta nie jest jednak ustalana w sposób całkiem dowolny. Tę kwestię również reguluje ustawa o usługach płatniczych.

Jak odzyskać pieniądze z przelewu na złe konto?

Jeżeli zrobiłaś/zrobiłeś przelew na błędne konto, to w pierwszej kolejności zgłoś to swojemu dostawcy usług płatniczych. W naszym przykładzie – zgłoś to swojemu bankowi. Bank, w terminie 3 dni od dokonania zgłoszenia ma obowiązek podjąć stosowne działania. Jeżeli prowadzi też rachunek odbiorcy, to zwróci się do niego o zwrot stosownej kwoty.

Jeżeli nie prowadzi rachunku odbiorcy, to zwróci się do dostawcy prowadzącego ten rachunek ( w naszym przykładzie banku, w którym konto ma odbiorca). Wtedy bank odbiorcy zwróci się do odbiorcy przelewu o zwrot pomyłkowo przelanych pieniędzy.

Odbiorca przelewu zwraca pieniądze na przeznaczony do tego celu numer konta. Nie przelewa ich bezpośrednio do nadawcy. Taka procedura, chroni dane osobowe odbiorcy przelewu. Dopiero potem pieniądze trafią do osoby, która przelew na błędne konto wykonała.

Odbiorca nie chce oddać pieniędzy

Odbiorca pomyłkowego przelewu ma obowiązek zwrócić otrzymaną przez przypadek kwotę. Co można zrobić, jeżeli nie wywiązuje się on z tego obowiązku?

Jeżeli w terminie miesiąca od dokonania zgłoszenia nie otrzymamy zwrotu pieniędzy, to wtedy powinniśmy zgłosić do banku żądanie udostępnienia danych osoby, która pomyłkowy przelew otrzymała. Żądanie takie należy złożyć na piśmie.

Jeżeli odbiorca ma konto w tym samym  banku, co nadawca przelewu, to nasz bank, w terminie trzech dni od otrzymania tego pisemnego zgłoszenia, ma obowiązek udostępnić nam dane odbiorcy. Zgodnie z przepisami zostanie nam udostępnione imię i nazwisko (bądź nazwa) oraz miejsce zamieszkania (siedziba i adres odbiorcy).

Jeżeli odbiorca ma konto w innym banku, to wtedy nasz bank zwróci się do tego banku o udostępnienie tych danych. Wtedy cała procedura może się trochę wydłużyć. Szczegółowe terminy które obowiązują dostawców usług, można znaleźć w art. 143b ustawy o usługach płatniczych.

Przelew na złe konto – postępowanie cywilne, postępowanie karne

Kiedy mamy już dane beneficjenta omyłkowego przelewu, to nic nie stoi na przeszkodzie, żebyśmy dochodzili swoich praw na przykład na drodze postępowania cywilnoprawnego. Oczywiście, warto pamiętać, że każda sytuacja jest inna. Dlatego najczęściej, warto skorzystać z pomocy prawnika – adwokata bądź radcy prawnego. Profesjonalny pełnomocnik sporządzi dla nas pozew i zapewni odpowiednią reprezentację przed sądem.

Bardzo często, przed złożeniem pozwu wysyła się podpisane przez adwokata/radcę przedsądowe wezwanie do zapłaty. Może okazać się, że odbiorca przelewu, jednak zdecyduje się zwrócić pieniądze dobrowolnie.

Możliwe jest również złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Najczęściej będzie mowa o przestępstwie przywłaszczenia. Przywłaszczenie cudzej rzeczy ruchomej bądź prawa majątkowego jest przestępstwem zagrożonym karą do 3 lat pozbawienia wolności. W niektórych przypadkach możemy również mieć do czynienia z oszustwem. Może się bowiem zdarzyć tak, że przelew na błędne konto zostanie przez nas wykonany z uwagi na celowe wprowadzenie nas w błąd. Tak, jak wspominałam, każda sprawa jest inna.

Jakkolwiek przelew na błędne konto wcale nie oznacza, że straciliśmy nasze pieniądze raz na zawsze, to jednak warto zachować ostrożność. Z pewnością istniejąca procedura ułatwi nam odzyskanie omyłkowo przelanej kwoty, jednak nikt nie może nam dać gwarancji, że pieniądze, fizycznie do nas wrócą.

Zachęcam Cię również do śledzenia bloga na Facebooku, Youtubie i Instagramie oraz do zapisania się na listę subskrybentów mojego newslettera. A jeżeli chcesz o czymś poczytać na blogu, daj mi o tym znać w komentarzu!